Opublikowano

YAKISUGI 焼杉 | Zabezpieczenie drewna ogniem

Dla Japończyka wszystko w życiu jest drogą ku osiągnięciu doskonałości. Najdrobniejsze czynności stają się dążeniem do osiągnięcia perfekcji. Tworzenie bonsai, formowanie drzew, wykuwanie mieczy, origami, parzenie herbaty! Wszystko podporządkowane jest dążeniem do ideału. Bushidō oraz buddyzm stanowią podwaliny mentalności Japończyków i sposobu postrzegania przez nich świata.

To podejście skierowało ich na drogę do osiągnięcia perfekcyjnie zabezpieczonego drewna. Początkowo drewno konserwowano poprzez wykorzystanie wody morskiej lecz to nie wystarczyło gdyż drewno stawało się szare i szorstkie. Nie było po prostu perfekcyjne. Wiek osiemnasty to początki techniki konserwacji drewna poprzez wykorzystanie ognia. Początkowo technika Yakisugi / Shou Sugi Ban była stosowana jedynie przy użyciu drewna cedrowego czyli podstawowego budulca japoński domów. Pierwsi japońscy rzemieślnicy traktowali ogniem drewno przeznaczone do budowy domów, aż do uzyskania powierzchni zwęglonej. Proces trwał dość długo ale efekt oraz trwałości mocno ich zaskoczył. Warstwa zwęglonego drzewa, pozbawiona wartości odżywczych, stała się ognioodporna oraz dawał ochronę przed pasożytami i grzybami dla niżej położonych warstw. Automatycznie dała też ochronę przed butwieniem i gniciem, a efekty utrzymywały się kilkadziesiąt lat.

Drewno poddane tej technice wybarwiało się od czarnego do jasnego brązu w zależności od stopnia zwęglenia. Lekko opalane drewno pokazywało piękny rysunek słoi ukazując niesamowite walory wizualne. Dzisiejsi rzemieślnicy nie wypalają drewna nad ogniskiem. Wykorzystywane są do tego palniki gazowe oraz profesjonalne piece. Rodzaj drewna też jest szeroki i nie jest to wyłącznie cedr. Stosowanie różnych gatunków drewna daje przeróżne faktury.

Proces obróbki drewna metodą YAKISUGI można podzielić na trzy etapy:

  • opalanie drewna,
  • hartowanie drewna w zimnej wodzie,
  • szczotkowanie i zabezpieczanie olejem.

Poprawne wykonanie techniki konserwuje drewno na kilkadziesiąt lat. Uwydatnia też unikalną fakturę, jakże inną dla każdego z gatunków. Obecnie używa się takich gatunków drewna jak sosna, klon, dęb, modrzew czy żywotnik olbrzymi. Początkowo drewno zabezpieczane metodą YAKISUGI służył do budowy domów. Pojawienie się w XX materiałów elewacyjnych betonowych oraz z tworzyw sztucznych, technika japońska odeszła w zapomnienie na długie lata. Od początku XXI wieku YAKISUGI przeżywa druga młodość najpierw w USA, a potem w Europie powstaje setki realizacji z wykorzystaniem opalanego drewna. Buduje się z niego domy, ogrodzenia, tworzy meble i dekoracje, wykańcza się nimi ściany i podłogi. My też włączamy się do tego trendu.

MEIBOKU
Michał Malawski